Wat is het?
Het Digital Product Passport maakt deel uit van de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR). Deze regelgeving maakt op haar beurt deel uit van de Europese Green Deal. Het doel van deze regelgeving is om van Europa het eerste klimaatneutrale continent te maken tegen 2050.
Een Digital Product Passport is vergelijkbaar met een reispaspoort voor personen, maar dan voor een fysiek product. In dit paspoort worden verschillende gegevens verzameld en opgeslagen, zoals de samenstelling van het product, de ecologische voetafdruk, hoe het product hersteld/gerecycleerd/verwerkt kan worden,… Dit paspoort kan vervolgens geraadpleegd worden door elke stakeholder in de supply chain door middel van bv. een QR code. Op deze manier kan enerzijds de consument bewustere aankoopbeslissingen maken en anderzijds zorgt het voor een langere levenscyclus of zelfs meerdere levenscycli van het product.
De voordelen van een Digital Product Passport
Wettelijk conform
Door gebruik te maken van unieke identificatiesleutels en gestructureerde data, kan je eenvoudiger alle informatie verzamelen en uitwisselen volgens de wettelijke vereisten.
Bevorderen van een circulaire economie
Stakeholders zoals consumenten, herstellers en sorteercentra zullen zich kunnen baseren op data om het product correct te herstellen, recupereren of recycleren.
Betere transparantie
Consumenten zullen een betere zichtbaarheid hebben op bijvoorbeeld de milieu-impact of ethische achtergrond van het product en bewustere aankoopbeslissingen nemen.
Voor wie?
De verordening is van toepassing op fysieke producten, inclusief hun belangrijkste componenten, en op tussenproducten, die in de Europese Unie op de markt worden gebracht.
De exacte volgorde van publicatie is nog niet bekend, maar de productcategorieën die als eerste in aanmerking komen zijn: textiel, elektronica, meubels, batterijen, ijzer en staal, banden, speelgoed, wasmiddelen,… Voor elk van deze productcategorieën zal de EU gedetailleerde gegevensvereisten publiceren voor het sectorspecifieke DPP . Dit gebeurt ofwel door “gedelegeerde handelingen” die rechtstreeks verband houden met de ESPR-verordening (o.a. voor textiel en elektronica) ofwel door het actualiseren van de reeds bestaande sectorwetgeving (o.a. voor batterijen en wasmiddelen).
Slechts enkele productcategorieën zoals voedingsmiddelen, diervoeding en medische producten zijn vrijgesteld.
Wat is de rol van GS1?
Data-uitwisseling is complexer in een circulaire economie. Er moet namelijk met significant meer actoren gegevens worden uitgewisseld dan in de lineaire economie. Dit is niet mogelijk zonder betrouwbare identificatiesleutels en betrouwbare data.
Eveneens, als elke actor in een andere formaat zijn data zal uitwisselen, zal het haast onmogelijk te zijn om een DPP samen te stellen. Harmonisatie en standaardisatie van data is bijgevolg een tweede cruciale component.
Daarom zet GS1, met haar standaarden, zich in om alle datastromen in de circulaire keten te harmoniseren en te connecteren. Hierdoor spreken alle stakeholders uit de toeleveringsketen over hetzelfde product in eenzelfde taal, op basis van betrouwbare data.