My Product Manager ten dienste van de eindconsument via de BATRA-app
Aktina heeft de problematiek rond betrouwbare en correcte productgegevens goed begrepen. Om de consument zo goed mogelijk te informeren, heeft de vzw een app ontwikkeld op basis van de gegevens van My Product Manager: BATRA. Claude Heyman, Technisch Verantwoordelijke bij Aktina, vertelt ons waarom en hoe.
Aktina, een permanent educatief platform
De vzw Aktina werd in 2006 opgericht en heeft haar hoofdkantoor in Charleroi. Ze wordt gefinancierd door het Waalse gewest enerzijds en haar leden anderzijds. De waarden die de vereniging hoog in het vaandel draagt, zijn ecoburgerschap, duurzame ontwikkeling, verkleining van de digitale kloof en verdediging van de rechten van de consument in België. Ze werkt rond drie krachtlijnen via verschillende projecten over gezondheid, ecologie en informatietechnologie.
Ze werkt rond drie krachtlijnen via verschillende projecten over gezondheid, ecologie en informatietechnologie.
Haar belangrijkste taak bestaat erin de bevolking bewust te maken van ecologische, gezondheids- en voedingskwesties.
De BATRA-community
BATRA (BArcode TRAnslator) is een project onder de overkoepelende vzw Aktina. BATRA wil de consument geruststellen in zijn productkeuze en hem de mogelijkheid bieden om bewust te eten. De app geeft toegang tot sensibiliserings- en opleidingsmodules over het ontcijferen van voedingsetiketten.
Het specifieke doel van BATRA is voedingsmiddelen transparanter te maken in overeenstemming met de INCO-richtlijn, een Europese richtlijn uit 2011, met name het artikel 14 waarin wordt bepaald dat “de consument vóór elke aankoop, zelfs op afstand, toegang moet hebben tot de informatie”.
BATRA, vertaler van streepjescodes op voedingsmiddelen
BATRA is een mobiele app die ook op internet kan worden geraadpleegd en gratis is voor de gebruiker. Hij werd ontwikkeld om de consument te informeren, hem te helpen het etiket van een product te ontcijferen en in één oogopslag correcte en betrouwbare informatie te bieden door de streepjescode van het product te scannen.
Het idee van de app is niet nieuw. Claude Heyman, Technisch Verantwoordelijke, legt ons uit hoe het tot stand kwam: "Het idee dateert van 12 jaar geleden, toen ik in het nationaal bevolkingsregister van België werkte, waar ik de elektronische identiteitskaarten beheerde. We hebben allemaal een uniek rijksregisternummer dat ons identificeert. Waarom zouden we niet hetzelfde kunnen doen met de GTIN en de streepjescode die aan een consumptiegoed is gekoppeld? Dankzij de GTIN beschikken we over correcte en relevante informatie die van de authentieke bron afkomstig is, namelijk de leverancier die het product in België verdeelt. Het probleem is dat het in die periode geen sinecure was om relevante gegevens op te vragen bij de leveranciers.”
Een product databank, OK, maar niet met om het even welke gegevens
Om de databank aan te vullen die aan de BATRA-app is gekoppeld, hebben Claude Heyman en zijn team zich gebaseerd op de gegevens in My Product Manager, de datapool van GS1 Belgilux en zijn Franse tegenhanger ‘CodeOnline’.
De Technisch Verantwoordelijke legt uit dat alle informatie, zonder enige uitzondering, afkomstig is van My Product Manager en vervolgens wordt weergegeven in de app. “We handelen altijd met het oog op volledige transparantie naar de eindconsument. Het spreekt voor zich dat we sowieso alle verplichte informatie van de INCO-norm publiceren en indien de voedingswaarden beschikbaar zijn, voegen we ze eraan toe om de berekening op een gekozen portiegrootte en de weergave van de gepersonaliseerde aanbevolen dagelijkse inname mogelijk te maken."
Hij dringt erop aan om in alle objectiviteit correcte en up-to-date productgegevens te verspreiden. Het is bijvoorbeeld belangrijk om weer te geven of de producten al dan niet allergenen bevatten.
Wanneer er echter niet-verplichte productgegevens ontbreken in My Product Manager is het mogelijk dat de vzw gegevens ophaalt uit een ander platform om een volledigere productfiche te kunnen aanbieden. In dat geval waarschuwt de app de gebruiker dat de gegevens niet 100% betrouwbaar zijn omdat ze niet rechtstreeks van de leverancier komen.
“BATRA toont niet alleen in één oogopslag de productfiche aan de consument, het maakt het ook mogelijk om gepersonaliseerde waarschuwingen te configureren.” De gebruiker moet zelf de waarschuwingen die hij wil ontvangen, parametriseren, zoals: ‘Ik wil een waarschuwing ontvangen wanneer de Nutri-Score hoger is dan B’, ‘Ik wil een waarschuwing ontvangen wanneer een product een bepaald allergeen bevat’, ... De gebruiker wordt via de app ook op de hoogte gebracht indien het FAVV producten terugroept wanneer hij een product scant dat teruggeroepen moet worden of indien hij dat product in het verleden heeft gescand.
“De reikwijdte van de app is dus heel ruim, maar dat zorgt ervoor dat de consument zijn waarschuwingen en zijn gebruikerservaring kan personaliseren. Die waarschuwingen werken enkel efficiënt als de productgegevens correct zijn."
De drempel verlagen en zorgen voor een direct contact
Claude Heyman benadrukt het belang van de contactinformatie van de verantwoordelijke van het product. Op die manier kan de gebruiker in enkele kliks rechtstreeks contact opnemen met die leverancier. Hij raadt aan om ook de andere communicatiekanalen mee te delen, zoals sociale media, de e-commerce-site. BATRA wil op die manier de drempel verlagen en een directe link creëren tussen de consument en de leverancier.
Correcte productinfo = een hindernisbaan?
De grootste uitdaging bestaat erin de leveranciers die het product in België verdelen, te overtuigen om zo veel mogelijk informatie over hun producten via één platform te verschaffen.
“We hebben geen middelen om na te gaan of de productfiche wel degelijk overeenstemt met het product. Daarom rekenen we op de validatie van de leverancier alvorens de informatie op My Product Manager te publiceren. De gebruikers en de leveranciers worden daarentegen op de hoogte gebracht indien een verplicht INCO-gegeven ontbreekt door dat te melden en weer te geven op de productfiche in de app."
De Technisch Verantwoordelijke stelt ook voor om informatie te delen die we niet kunnen verspreiden via een fysiek etiket bvb. extra afbeeldingen of video’s. Hij dringt erop aan om alle moderne communicatiemiddelen te gebruiken om de producten van de leverancier en zijn werk in de kijker te zetten.
De consument neemt bewuster deel aan het aankoopproces
Claude Heyman herinnert zich nog de presentatie van GS1 op het evenement dat COMEOS 10 jaar geleden organiseerde: “Er was toen uit een studie gebleken dat er een aanzienlijk gebrek aan gegevens was. Dankzij de komst van de smartphones heeft de consument nu zijn eigen scanner binnen handbereik. Vandaag wil de consument lokaler en duurzamer consumeren, wat inhoudt dat leveranciers transparant moeten zijn wat de samenstelling en de oorsprong van hun product betreft. Een van de meest gezochte gegevens is bijvoorbeeld het land van oorsprong, want de consument is steeds gevoeliger voor die informatie. “
Zijn digitale productgegevens het nieuwe petroleum?
Gegevens zijn echt het nieuwe goud bevestigt hij: "Gegevens die niet via het etiket kunnen worden verspreid, zoals filmpjes, worden steeds belangrijker. Op die manier kan de leverancier nog transparanter zijn door beelden te tonen van de creatie van zijn product, waar hij zijn ingrediënten haalt, of hoe hij de hygiëneregels, het label of een certificering respecteert.”
Communiceren is te boodschap
Claude Heyman communiceert volgende boodschap aan de leveranciers en waarom ze de productinformatie ter beschikking moeten stellen van Aktina om de BATRA-app te kunnen aanvullen. “Ik benadruk dat het belangrijk is om alle velden in My Product Manager in te vullen, ook die dat niet verplicht zijn, maar wel groot belang zijn voor de eindconsument.”
Hij gaat verder met een tweede aandachtspunt: “Toezien op de overeenstemming en de gelijkenis van de productfiche wanneer de gegevens gelijktijdig worden ingevoerd door de producent en de leverancier. Ik heb verschillende keren kunnen vaststellen dat de fiches voor eenzelfde product niet dezelfde zijn! “
Het derde punt is bestemd voor het FAVV. “Ik zou het gebruik van de GTIN in de procedures van het FAVV willen uitbreiden. Naast de gegevens die het FAVV al verstrekt (productnaam, lotnummer en vervaldatum) zou het interessant zijn om de GTIN te geven van het betrokken product om sneller en efficiënter te werk te gaan, en vooral wanneer producten worden teruggeroepen.”
Tot slot vraagt hij ook aan de supermarktketens om de informatie van hun private label-producten ter beschikking te stellen van de smartphone-apps voor de consumenten.
